Lisans eğitimi sonrası eğitimine devam etmek isteyenler – devam edenler daha önce duymadıkları y yeni akademik kavramlar duymaya başlar. Dersleri kapsamında inceledikleri bilimsel çalışmalar ve dergiler, atıf, index, kaynakça, alıntı yapmak, intihal gibi bu yeni kavramlar ne kadar önceden öğrenilirse o kadar iyi. Nitekim bir şeyin doğru yapılabilmesinin ön koşulu onun doğru bir şekilde öğrenilmesinden geçer.
Öncelikle akademik indeksin tanımını yapmak gerekirse; akademik indeksler belirli aralıklarla ve belirli uzmanlık alanlarında yayın çıkaran bir dergilerin sayılarının tutulduğu yayın arşivleridir.
İndeksler, taradıkları-kapsamlarına aldıkları dergi içeriklerini belirli aralıklarla ve çeşitli yöntemlerle okuyucularına duyuran bir nevi veritabanlarıdır. Böylelikle, belirli bir alanda yer alan birçok dergi içeriği toplu olarak okuyucuya duyurulmakta ve okuyucunun bilgiye ulaşma hızı artmaktadır. Yayın indeksleri sosyal ve beşeri bilimler, doğa bilimleri ve tıp ve mühendislik olarak farklılaşmaktadır. Akademik bir dergi için bibliyografik bir veri tabanında indekslenmek, süreli yayınlar için önemli bir kalite göstergesidir.
İndekslemede dergilerin seçilme aşamasında kapsam açısından değerlendirmede birçok faktör dikkate alınır.
Bu faktörler derginin;
Temel yayıncılık standartları
Editoryal içerik
Uluslararası odak
Atıf Analizi
gibi faktörlerdir. Her indeksin kendi faktörleri ve kuralları olabilir. İndeksli dergiler, indekslenmemiş dergilere kıyasla daha yüksek bilimsel kalitede kabul edilir.
Antropolojiden, tarihe, tıptan sosyal alanlara irili ufaklı bir çok alan indeksi mevcut, peki bu indekslerden en önemlileri neler?
1.ProQuest(Web of Science)
Bu indeks 1997 yılında faaliyete geçmiştir. Web of Science, bugün itibariyle 100’den fazla ülkeden kaynaklanan ve 50’ye yakın dilde prestijli, yüksek etki faktörüne sahip birçok dergiyi taramaktadır.
2.SSCI:
Disiplinlerarası bir indeksdir. Taranan dergi içeriklerine 1900 yılına kadar ulaşılabilmektedir. 100’e yakın ülkelen 90 bine yakın dergi taranmaktadır.
3.AHCI:
Multidisipliner bir indeksdir. Sanat ve insan bilimleri alanlarında yayın yapan 3 bine yakın dergi taramaktadır. Taranan dergi içeriklerine 1975 yılından itibaren ulaşılabilmektedir.
4.ESCI:
Emerging Sources Citation Index-ESCI, 8 Kasım 2015’de kurulmuş yeni bir indeksdir. İndeksde farklı ülkelerden 10 bine yakın dergi taranmaktadır. ESCI indeksi kapsamına, lokal ve/
veya uluslararası hakemli bilimsel dergiler girmektedir.
5. Google Scholar:
Google da internet üzernden yayın yapan açık erişimli dergileri indekslemektedir. Ancak birçoklarına göre bu bir akademik kalite göstergesi değildir, çünkü Google Scholar her şeyi indekslemektedir.
Bunların dışında PubMed, SAGE Jouurnals, JSTOR, ScienceDirect, ProQuest, DOAJ, EBSCO, Eric, Elsevier gibi irili ufaklı bir çok veri tabanı bulunmaktadır.
Akademik bir yayınınız varsa ve bunu yayınlatmak istiyorsanız alanınızda önemli kabul edilen indekslerin hangileri olduğunu bilmenizde yarar var. Siz de alanınızdaki indeksleri Türkçe – İngilizce anahtar kelimelerle aratarak bulabilirsiniz. İyi çalışmalar.
